🔩 VAN MỘT CHIỀU CÁNH BƯỚM (WAFER CHECK VALVE)
I. Giới thiệu chung
Van một chiều cánh bướm (Wafer Check Valve) là một thiết bị cơ khí được sử dụng phổ biến trong các hệ thống đường ống để ngăn dòng chảy ngược, chỉ cho phép chất lỏng hoặc khí lưu thông theo một chiều duy nhất. Loại van này có thiết kế dạng mỏng, nhỏ gọn theo kiểu “wafer” — dễ dàng lắp đặt giữa hai mặt bích của đường ống.
Khác với van một chiều dạng nâng (lift check) hay dạng lật (swing check), van một chiều cánh bướm sử dụng 2 cánh van (dạng bướm) đóng mở nhờ lực của dòng chảy và lực hồi của lò xo.
II. Cấu tạo của van một chiều cánh bướm
Van bao gồm các bộ phận chính sau:
Bộ phận | Mô tả |
---|---|
Thân van (Body) | Hình tròn, dạng wafer mỏng, thường được chế tạo từ gang, thép, inox |
Cánh van (Disc) | Hai cánh được gắn trên trục, hoạt động như cánh cửa mở ra khi có dòng chảy |
Lò xo (Spring) | Nằm ở giữa hai cánh van, giúp van đóng lại nhanh khi dòng chảy dừng hoặc đảo chiều |
Trục (Shaft/Pivot) | Gắn hai cánh van, cho phép xoay tự do trong giới hạn |
Vòng làm kín (Seat) | Làm kín giữa cánh van và thân, ngăn ngừa rò rỉ khi van đóng |
🛠 Các loại vật liệu: Gang xám, gang dẻo, thép carbon, inox 304/316, nhựa (PVC, CPVC),…
III. Nguyên lý hoạt động
Van một chiều cánh bướm hoạt động tự động mà không cần điều khiển từ bên ngoài.
- Khi có dòng chảy đi qua theo chiều đúng, áp lực dòng chảy sẽ đẩy hai cánh van mở ra về hai bên, cho phép dòng chất đi qua.
- Khi dòng chảy yếu dần hoặc bị đảo chiều, lực hồi của lò xo trung tâm cùng với áp lực dòng chảy ngược sẽ ép hai cánh van đóng lại, ngăn dòng chảy quay ngược trở lại.
✅ Không gây tiếng ồn, đóng mở nhanh, giảm thiểu hiện tượng búa nước (water hammer).
IV. Ưu điểm và nhược điểm
Ưu điểm:
- ✔ Thiết kế gọn nhẹ, tiết kiệm không gian (wafer type)
- ✔ Phù hợp với nhiều loại mặt bích tiêu chuẩn (DIN, ANSI, JIS,…)
- ✔ Dễ dàng lắp đặt và bảo trì
- ✔ Phản ứng đóng mở nhanh, giảm nguy cơ hư hỏng hệ thống
- ✔ Giá thành hợp lý so với các loại van tự động khác
Nhược điểm:
- ❌ Không phù hợp cho dòng chất chứa nhiều hạt rắn (dễ kẹt cánh)
- ❌ Cần áp lực tối thiểu để mở van
- ❌ Lò xo có thể yếu dần theo thời gian nếu hoạt động liên tục
V. Phân loại van một chiều cánh bướm
Van một chiều cánh bướm có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí:
1. Theo vật liệu chế tạo:
- Van gang (sử dụng trong nước, PCCC)
- Van inox (chống ăn mòn, dùng trong thực phẩm, hóa chất)
- Van nhựa (PVC/UPVC, dùng cho hóa chất nhẹ, nước thải)
2. Theo kết cấu lắp đặt:
- Wafer Type: Lắp kẹp giữa hai mặt bích
- Lug Type (ít phổ biến): Có tai bắt bulong
3. Theo môi trường sử dụng:
- Dùng cho nước sạch, nước thải
- Dùng cho khí nén, hơi, dầu
- Dùng trong thực phẩm, hóa chất, dầu khí,…
VI. Ứng dụng thực tế
Van một chiều cánh bướm được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như:
🔹 Hệ thống cấp thoát nước
🔹 Hệ thống PCCC
🔹 Trạm bơm và máy bơm công nghiệp
🔹 Nhà máy xử lý nước thải
🔹 Ngành công nghiệp thực phẩm và đồ uống
🔹 Ngành hóa chất và dược phẩm
🔹 Nhà máy điện, xí nghiệp sản xuất lớn
VII. Thông số kỹ thuật cơ bản (ví dụ)
Thông số | Giá trị tham khảo |
---|---|
Kích cỡ | DN50 – DN600 (2” – 24”) |
Áp lực làm việc | PN10, PN16, Class 150 |
Nhiệt độ làm việc | -10°C đến 180°C (tùy vật liệu) |
Vật liệu thân | Gang, thép, inox, nhựa |
Vật liệu đĩa | Inox 304/316, gang mạ, nhựa |
Tiêu chuẩn kết nối | JIS, DIN, ANSI |
VIII. Kết luận
Van một chiều cánh bướm (Wafer Check Valve) là giải pháp đơn giản, hiệu quả và tiết kiệm để ngăn dòng chảy ngược trong hệ thống đường ống. Với thiết kế nhỏ gọn, dễ lắp đặt và độ tin cậy cao, loại van này được sử dụng phổ biến trong nhiều lĩnh vực công nghiệp và dân dụng.
Xem thêm: Đồng hồ đo nhiệt độ Wise T210, đồng hồ nhiệt độ Wise T114, công tắc áp suất Danfoss KP36, đồng hồ đo nhiệt độ Wise T210, đồng hồ nhiệt độ Wise T114, công tắc áp suất KP36, Van một chiều lá lật Đài Loan, van bướm tay quay Arita, van cổng ty chìm Arita, van bướm tay gạt Arita, van cổng ty chìm Trung Quốc, công tắc dòng chảy HFS25, đồng hồ áp lực Wika 213.53.
Đánh giá
Chưa có đánh giá nào.